Tworzenie powiązań jest to proces łączenia wcześniej nabytej wiedzy z nową wiedzą i doświadczeniami. Proces ten dzięki odnoszeniu tego, co czytasz, widzisz, robisz czy doświadczasz do tego co już masz zakodowane w swojej pamięci długoterminowej, sprawia że nauka staje się bardziej efektywna.
Nasz mózg można porównać do mapy z siecią dróg. Do jednego miejsca(informacji) może prowadzić wiele dróg i może z niego wychodzić wiele innych dróg. Im więcej takich połączeń przychodzących, tym większa szansa, że ponownie dotrzesz do tego miejsca i zobaczy co tam jest(wydobędziesz potrzebną informację). Im więcej połączeń wychodzących, tym większa szansa, że odwiedzenie takiego miejsca stanie się obowiązkowym punktem jakiejś trasy(uzupełnisz brakujące informacje).
Jeśli poświecimy czas na wstępne wytyczenie takich „dróg”, powiązanie poznawanych informacji z tym, co już znamy, łatwiej będzie nam je później przywołać i aktywować. Z kolei próba powiązania ich z informacjami, jakie dopiero możemy poznać, rozważenie wstępnych konsekwencji, ułatwi nam zapamiętanie kolejnych i kolejnych poznawanych danych i zwiększy szansę na to, że będą działały jako spójny system.
Dlaczego tworzenie powiązań jest ważne?
- umożliwia korzystanie z wcześniejszych doświadczeń w celu dalszego konstruowania wiedzy i nadawania znaczenia otaczającemu światu
- daje możliwość głębszego zrozumienia pojęć, umiejętności oraz natury nauki i technologii
- sprzyja zrozumieniu związków między nauką i techniką a społecznym i środowiskowym kontekstem nauki i techniki
Na czym to polega?
Technika tworzenia powiązań sprowadza się do poświęcenia przed rozpoczęciem nauki kilku minut na przejrzenie materiału, który mamy do opanowania. Gdy zapoznasz się z jego zarysem, zadaj sobie następnie dwa pytania i daj sobie kilka chwil na jak najpełniejsze odpowiedzenie na każde z nich.
1) Jak to, czego się uczę, wiąże się z innymi rzeczami, które już znam?
2) Co wynika z tego, czego się uczę? Jak może to się wiązać z innymi rzeczami, które dopiero poznam?
Jak to czego się uczymy wiąże się z tym co już wiem?
Zastanów się:
- Jakie znane Ci rzeczy doprowadziły do tego?
- Skąd to się wzięło?
- Jakie osoby miały wpływ na tą kwestię?
- Jakie są inne, podobne rzeczy, procesy, itp. które już znasz?
- Jakie rzeczy, procesy, itp. zachodzą równolegle do tego, czego się uczysz?
- Co zachodzi tuż przed tym, a co tuż po tym?
- itp.
Jak to czego się uczę wiąże się z tym, czego mogę się dopiero dowiedzieć?
Zastanów się:
- Jakie mogą być tego długoterminowe konsekwencje, zarówno w małej, jak i dużej skali?
- Jak może to być wykorzystane?
- Jakie procesy może to wspomóc?
- Jakie procesy może to utrudnić lub zablokować?
- Kto na tym skorzysta?
- Kto na tym straci?
- itp.
No dobrze, wiesz jak działa ta metoda, czas ją w praktyce przetestować i sprawdzić, jak dla Ciebie działa:
Ćwiczenie: Z czego to wynika?
Wybierz temat, którego chcesz się nauczyć, przejrzyj wstępnie materiał do nauki i poświęć pięć minut na rozważanie jak to, czego się uczysz łączy się z tym, co już wiesz. Co ciekawsze wnioski możesz sobie dodatkowo zapisać, pomoże to je utrwalić.
Ćwiczenie: Co z tego wynika?
Wybierz temat, którego chcesz się nauczyć, przejrzyj wstępnie materiał do nauki i poświęć pięć minut na rozważenie jakie konsekwencje może mieć to, czego się uczysz, co z tego wynika, itp. Co ciekawsze wnioski możesz sobie dodatkowo zapisać, pomoże to je utrwalić.
Powiązanie jest bardzo przydatnym narzędziem wspomagającym uczenie. Szczególną skuteczność uzyskuje natomiast w połączeniu z głębokim przetwarzaniem informacji.
Dowiedz się więcej na temat efektywnej nauki:
- Chcesz się uczyć skutecznie? Przejdź na głęboki poziom przetwarzania informacji
- Jak się uczyć żeby się nauczyć
- Jaki program do tworzenia map myśli?
- Co to jest mapa myśli? Definicja
- Jak się uczyć? – 9 najważniejszych zasad skutecznej nauki
- Powtarzanie – jak zapamiętać więcej z tego, czego się uczymy
- Skuteczna poprawa pamięci
- Kategoryzowanie i porcjowanie informacji ułatwia naukę
- Koncentracja uwagi klucz do efektywnej nauki
- Jak poprawić koncentrację? 9 ćwiczeń, które wzmocnią Twoją koncentrację i pamięć
- Jak opanować szybkie czytanie
- Mapy myśli – korzyści z używania i zastosowanie w życiu i nauce
- Mapy myśli jako narzędzie efektywnej nauki
- Jak skutecznie uczyć się w domu? – 9 sprawdzonych wskazówek
Bibliografia:
- Trening pamięci. Projektowanie, realizacja, techniki i ćwiczenia. Bąbel, P., Baran, A. (2011) Wydawnictwo: Difin
- Jak się uczyć? Ewa Czerniawska, Maria Ledzińska, wydawnictwo: Park
- Uczymy jak się uczyć. Robert Fisher, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
- Twój mózg w działaniu. David Rock, Wydawnictwo Rebis
- Jak się uczyć. Ron Fry, Wydawnictwo Rebis
- Psychologia nauczania – Ujęcie poznawcze. Maria Ledzińska, Ewa Czerniawska, Wydawnictwo naukowe PWN
- Psychologia pamięci. Badania, teorie, zastosowania. Maria Jagodzińska, wydawnictwo Sensus
- Reading Comprehension Strategy Series: How To Teach Making Connections in the Upper Elementary Classroom
- Make It Stick: The Science of Successful Learning. Peter C. Brown, Mark A. McDaniel
