Mapy myśli - korzyści z używania i zastosowanie w życiu i nauce

Mapy Myśli jest to narzędzie służące do tworzenia graficznej reprezentacji informacji, które ułatwia jej strukturalizację, organizację i zapamiętywanie. Doskonale sprawdza się podczas do nauki, powtarzania informacji i przeprowadzania burzy mózgu.

Ostatnie 10 lat dostarczyło nam niesamowitego wglądu w ludzki umysł i nasze ograniczone zdolności do przetwarzania, zapamiętywania i przechowywania dużych ilości informacji.

Badania te pokazały, że nasza zdolność do efektywnego myślenia jest bardzo mocno związana z naszą wyobraźnią i umiejętnością tworzenia asocjacji pomiędzy fragmentami informacji.

Mapy Myśli przeszły długą drogę od kiedy Tony Buzan przedstawił je światu. Obecnie stają się mainstreamowym narzędziem, z którego korzystają studenci, ludzie zajmujący się biznesem oraz wszyscy Ci, którzy codziennie zmagają się z przytłaczającą ilością informacji, jakie serwuje im współczesny świat.

Dzisiaj mapy myśli nie są już tylko zwykłymi mapami. Ewoluują raczej w kierunku graficznego zarządzania i przetwarzania informacją, narzędzia, które zmienia nasz sposób myślenia na temat pracy i codziennych zmagań z natłokiem informacji – odsłaniając nową perspektywę i możliwość rozwinięcia umiejętności myślenia wizualnego.

Ewolucja map myśli

Notowanie wizualne przeszło ogromne zmiany na przestrzeni ostatnich pięciu lat a na rynku pojawiło się wiele różnorodnych programów do tworzenia map myśli.

Świat organizacji informacji zdecydowanie zmienia kierunek, mapy myśli stają się rewolucyjnym narzędziem, umożliwiając osobom, które je stosują osiągać przewagę w swoich dziedzinach. Pozostaje sobie tylko zadać pytanie …

Czy jesteś już na pokładzie..?

Dzisiejszy wpis dostarczy Ci solidnego przeglądu zasad stojących za mapami wizualnymi z perspektywy początkującego. Zgłębimy również kilka przykładów map myśli stworzonych na różnych programach – dostarczając możliwości wizualnego porównania ich cech i graficznego środowiska każdego z tych narzędzi. Większa część opisu będzie jednak skupiona na mapie IQmatrix, prezentowanej na początku tego wpisu.

Na początku zacznę od zdefiniowania procesu tworzenia map myśli. Następnie zgłębię korzyści jakie płyną z używania map myśli oraz opisania ich różnych zastosowań. Zakończę przedstawiając zasady tworzenia map myśli.

Zasady tworzenia map myśli, które będą omawiane są rozbudowane i poszerzone o możliwości tworzenia map z pomocą programów komputerowych, które zostaną zaprezentowane na końcu tego postu.

Definicja mapowania myśli

Mapowanie myśli jest metodą, przechowywania, organizowania, określania priorytetów, uczenia się, przypominania i zapamiętywania informacji. Mapy służą również do tworzenia prezentacji i podsumowań, które są połączeniem słów i obrazów pomagających stymulować zarówno logikę jak i kreatywność, w celu sprawnego, skutecznego i efektywnego myślenia angażującego pięć zmysłów.

Rozszerzoną definicję znajdziesz tutaj: Co to jest Mapa Myśli? Definicja

Korzyści z używania map myśli

Istnieje wiele licznych korzyści związanych z używaniem map myśli, które naturalnie poszerzają naszą psychologiczną zdolność do myślenia lateralnego w każdej sytuacji.

Poniżej znajduje się lista długotrwałych korzyść, które zostały opisane przez osoby konsekwentnie zajmujące się używaniem map myśli do wprowadzania jasności w swoim myśleniu i organizowania swoich pomysłów na co dzień.

Poprawa zdolności ujrzenia dużego obrazu.
Poprawa zdolności dostrzeżenia detali informacji.
Poprawa zdolności do zapamiętywania złożonych informacji.
Poprawa zdolności zapamiętywania powiązanych części informacji.
Poprawa zdolności radzenia sobie z zaśmieconym umysłem.
Poprawa zdolności radzenia sobie z przeładowaniem informacjami.
Poprawa wyobraźni.
Poprawa pamięci i przypominania.
Poprawa poziomu koncentracji.
Poprawa zdolności robienia notatek.
Poprawa poziomu zainteresowania tematem zagadnienia, którym się zajmujemy.
Poprawa zdolności rozwiązywania problemów.
Poprawa umiejętności zarządzania akademickim przeładowaniem informacjami.
Pomoc w odblokowaniu ukrytego znaczenia poprzez podzielenie informacji na części.
Pomoc w odblokowaniu zaskakujących twórczych spostrzeżeń i pomysłów.
Pomoc w oszczędzaniu czasu.
Pomagają sprawić aby nauka była zabawą.
Wprowadza jasność co do celów.
Wprowadzają jasność co do planów działania.
Wprowadzają jasność idei.
Wprowadzają jasność co do nawykowych schematów myślenia.
Odpalają kreatywne asocjacje.
Odpalają porównywanie faktów, stanów, danych i idei.

I jeszcze wiele innych korzyści opartych na indywidualnym doświadczeniu i zdolnościach.

Wszystkie korzyści zaprezentowane powyżej są oczywiście otwarte na dyskusję i interpretację. Jednak należy pamiętać, że prawdziwe korzyści zależą od własnego zaangażowania w proces tworzenia i używania map myśli przez okres przynajmniej czterech tygodni oraz mierzenia postępów jakie osiągamy dzięki ich zastosowaniu.

Pamiętaj, że nie musisz być koniecznie osobą myślącą wizualnie aby skorzystać z dobrodziejstw map myśli. Mapy myśli nie wymagają używania grafik, obrazów i mogą być w całości zbudowane ze słów kluczowych i fraz w sposób podobny do zapisu liniowego. Tak czy inaczej, będą pomocne w lepszym zorganizowaniu i zarządzaniu informacjami, z którymi stykamy się codziennie.

korzysci z tworzenia map mysli 1 — Korzyści z tworzenia mapy myśli

Zastosowanie map myśli

Od czasów upowszechnienie internetu mapy myśli stają się coraz bardziej popularną metodą przetwarzania, przechowywania i organizacji informacji. Na licznych blogach możemy przeczytać fantastyczne historie, w jaki sposób ludzie wykorzystują to narzędzie myślenia wizualnego do organizacji, zarządzania i poprawy swojego życia.

Mapy Myśli i produktywność w pracy

Poniżej znajduje się lista sposobów w jaki ludzie wykorzystują mapy myśli w pracy:

Planowanie strategii sprzedaży.
Planowanie strategii marketingowych.
Organizacja i zarządzanie projektami.
Organizacja i zarządzanie spotkaniami.
Przygotowanie do Networkingu.
Przygotowanie do wywiadów i prowadzenia wywiadów.
Planowanie biznesów.
Badania i rozwój.

Mapy Myśli i sukcesy w nauce

Poniżej znajdują się przykłady w jaki sposób studenci i uczniowie wykorzystują mapy myśli:

Nauka języków.
Nauka gramatyki.
Przygotowanie do egzaminów.
Przygotowanie do pisania wypracowań.
Przygotowanie prezentacji.
Nauczanie innych.
Brainstorming.
Rozwiązywanie problemów.
Myślenie kreatywne i krytyczne.
Zapamiętywanie tematów notatek, książek i innych materiałów.
Do nauki i przypominania wiedzy oraz informacji.

Więcej przykładów map myśli i ich zastosowania w nauce znajdziesz tutaj

Mapy Myśli w zarządzaniu życiem

Poniżej znajduje się kilka sposobów w jaki ludzie używają map myśli do zarządzania swoim życiem:

Zarządzanie czasem.
Zarządzanie wydarzeniami.
Ustalanie celów.
Prowadzenie dziennika.
Planowanie wakacji.
Śledzenie ważnych dat, wydarzeń i informacji.

To co może być osiągnięte za pomocą map myśli oraz liczba informacji jaką możemy zarządzać jest absolutnie nadzwyczajna. A powyższe listy jedynie w niewielkim stopniu przedstawiają te możliwości.

Jak tworzyć mapy myśli

Tworzenie map myśli jest raczej prostym procesem, kiedy tylko poznasz podstawowe zasad. W rzeczywistości proces ten wymaga jedynie niewielkiego wprowadzenia krok po kroku. Z tych powodów zaprezentuję je tutaj zwięźle tak jak to tylko możliwie.

Tutaj znajdziesz krótkie wprowadzenie, które pomoże Ci narysować Twoją pierwszą mapę.

Weź kartkę papieru minimum A4 i połóż ją poziomo przed sobą.
Narysuj rozsądnej wielkości (kolorowy) obraz centralny reprezentujący temat zagadnienia, które zamierzasz przenieść na mapę.
Narysuj przynajmniej cztery grube, organicznie wyglądające gałęzie, rozchodzące się z głównego obrazu. Użyj do tego czterech różnych kolorów.
Zapisz słowa kluczowe wzdłuż tych gałęzi, związanych z głównym tematem oraz zagadnieniem, które będziesz mapować.
Narysuj kolejne gałęzie odchodzące od głównych gałęzi. Słowa na tych gałęziach są pod-tematami tych słów, które zapisałeś na głównych gałęziach.
Rozbuduj mapę dodając kolejne gałęzie rozchodzące się od pod-tematów, słów kluczowych i gałęzi.
Odnoś się do zasad tworzenia map myśli zaprezentowanych w następnej sekcji, które pomogą Ci poprawić pamięć i przypominanie informacji zawartych na mapach, które tworzysz.

Jak tworzyć mapy myśli

Zawartość tej sekcji jest zbudowana na przykładach map myśli stworzonych głównie za pomocą programów komputerowych. Zyskasz dzięki temu możliwość pobrania tych obrazów i możliwość odnoszenia się do nich w trakcie prezentacji. Mapy te dostarczą również wizualnej reprezentacji kluczowych punktów omawianych poniżej.

Aby poprawić swoją pamięć i zdolność przypominania treści map myśli które rysujesz, ważne jest aby używać wyobraźni, która pomogą stymulować głębsze asocjacje i skojarzenia.

Proszę pamiętać, że nie jest konieczne, aby wykorzystać wszystkie te propozycje, jednak poprzez włączenie ich, można zbudować silną długoterminową pamięć informacji, której się uczysz.

Używaj symboli aby klasyfikować różnego rodzaju informacje i myśli.
Używaj słów kluczy. Krótkie frazy również doskonale się sprawdzają.
Używaj różnego rodzaju strzałek, kolorów, rozmiarów, stylów i wymiarów.
Używaj symboli, które ukierunkują Twoją uwagę na poszczególne sekcje mapy.
Używaj odstępów pomiędzy poszczególnymi tematami aby odseparować poszczególne idee.
Używaj stymulujących obrazów i kolorów na całym obszarze mapy.
Używaj obrazów, które w metaforyczny sposób wyrażają słowa.
Twórz granice pomiędzy sekcjami aby skierować uwagę na poszczególne gałęzie.
Twórz hierarchię, wprowadzaj liczby aby nadać porządek poszczególnym gałęziom.
Wprowadzaj hierarchię grubości gałęzi, zaczynając od najgrubszej do najwęższej.
Wprowadzaj hierarchię słów poprzez różnicowanie ich wielkości aby podkreślić ich ważność.
Rysuj różne kształty reprezentujące idee i poszczególne segmenty mapy.

Więcej na temat tworzenia map myśli przeczytasz tutaj: Jak tworzyć Mapy Myśli? 6 kroków do efektywnej notatki

Tworzenie map w ten sposób pomoże Ci stymulować wyobraźnię i w tym samy czasie tworzyć silne asocjacje. I to właśnie te dwa czynniki stymulują pamięć długoterminową i przypominanie informacji.

Poniżej znajduje się mapa stworzona prze Paula Foremana reprezentująca wyżej wymienione zasady tworzenia map myśli w absolutnie genialnej formie graficznej.

Tworzenie map myśli w ten sposób pozwoli Ci na większą elastyczność i wolność, kiedy dostarczasz swojemu umysłowi możliwości wyrażenia się w kreatywnej formie.

Aby zobaczyć więcej map Paula Foremana, które są doskonałym zbiorem kreatywnych inspiracji, możesz odwiedzić jego Mind Map Inspiration blog.

Porównanie Programów do Tworzenia Map Wizualnych

Rynek programów do tworzenia map myśli jest obecnie bardzo szeroki, a każda aplikacja oferuje nieco odmienne rozwiązania. Z jednej strony mamy programy, które oferują rozbudowaną formę graficzną map takie jak np. iMindMap. Z drugiej strony mamy programy, które przedstawiają informacje w bardzo ustrukturalizowany sposób takie jak MindManager, który wykorzystywany jest głównie w zastosowaniach biznesowych.

Poniżej zaprezentowałem przykładowe mapy, na których przedstawione są zasady tworzenia map myśli o , których pisałem powyżej. Zostały one stworzone za pomocą najbardziej znanych programów do tworzenia map.

Krótkie objaśnienie każdego z programów znajduje się poniżej obrazka.

Grafiki traktuj jako punkt odniesienia do możliwości każdego z tych programów. Pamiętaj jednak, że każdy z tych programów posiada dodatkowe funkcję i narzędzia, które będziesz mógł docenić jedynie w trakcie używanie tych programów.

iMindMap Tonego Buzana

Zasady tworzenia map mysli buzana 1 — Zasady tworzenia map myśli wg. Buzana

iMindMap jest programem do tworzenia map, które wyglądem przypominają mapy tworzone odręcznie np. przez Paula Foremana. Program został zaprojektowany i stworzony, przez Tonego Buzana, człowieka, który jest pionierem i popularyzatorem idei map myśli. Program jest łatwy w użyciu, każdy użytkownik z łatwością może tworzyć mapy, kolejne gałęzie przy użyciu myszki lub komputerowego pióra. Treść dodaje się za pomocą klawiatury po najechaniu na właściwą gałąź i kliknięciu w nią. Fantastyczną sprawą jest rozbudowana biblioteka grafik, którymi doskonale można wzbogacić zwartość mapy. W tym programie z łatwością możesz zmienić wielkość, kolor i rodzaj fontów, których używasz. Do każdej gałęzi możesz podpiąć ukrytą notatkę, link WWW lub np. komentarz głosowy.

Ten program jest bardzo przyjemny dla oka od strony graficznej, jest jak najbardziej odpowiedni dla osób, które rozpoczynają swoją przygodę z mapami myśli, którym zależy na ciekawym wizualnym wyglądzie map oraz dla dzieci i młodzieży szkolnej. Jednak jeżeli masz zamiar stosować mapy myśli w celach biznesowych, produktywności i podobnych bardziej złożonych zastosowaniach to warto się przyjrzeć bliżej kolejnym programom zaprezentowanym w tym wpisie.

Mindjet MindManager

MindManager to bardzo bogata i rozbudowana w liczne możliwości aplikacja, która pomoże Ci strukturalizować treści i informacje w bardzo systematyczny i zorganizowany sposób. Zdecydowanie najczęściej używany do celów biznesowych jednak coraz powszechniej jest również stosowany w edukacji jak i w zastosowaniu domowym. MindManager dostarcza użytkownikom ogromną elastyczność, jeżeli chodzi o organizację, aranżację i kategoryzowanie informacji na różne sposoby. Zapewnia łatwą integrację z takimi programami jak Microsoft Office i Outlook. Ten program daje możliwość dołączania dyskretnych notatek do każdej gałęzi, umieszczania symboli, grafik, linków do stron WWW, plików i folderów.

Najnowsze wersje MindManagera posiadają integrację z przeglądarkami internetowymi i umożliwiają użytkownikom zapisywanie map w interaktywnym formacie Pdf, którym można się podzielić z innymi użytkownikami, nieposiadającymi dostępu do aplikacji.

Adam Sicinski twórca IQmatrix używa tego programu od ponad pięciu lat do planowania wpisów na swoim blogu, ustalania celów, organizacji czasu, zarządzania informacjami i codziennej nauki, brainstomingu i wielu innych zastosowań.

NovaMind

Program wydaje się łączyć funkcje które posiada iMindMap jak i MindManager oraz równocześnie rozszerzać je w niektórych aspektach.

Za pomocą programu NovaMind masz możliwość umieszczania gałęzi dokładnie tam gdzie chcesz(czego nie możesz np. w MindManager), jednocześnie w tym samym czasie masz możliwość tworzenia różnych stylów tej samej gałęzie( czego nie możesz zrobić w iMindmap). NovaMind umożliwia nam dołączanie do map licznych grafik, tekstów, stylów graficznych, a jego biblioteka gotowych obrazów jest bardzo bogata i świetnej jakości pozwalając nam tworzyć mapy dobrze wyglądające graficznie.

NovaMind jest doskonałym narzędziem do nauki dostarczając wiele unikalnych rozwiązań takich jak np. BranchStorm, który pomoże Ci rozwinąć swój nowy pomysł niezwykle skutecznie i efektywnie, jednocześnie dając użytkownikowi możliwość wydrukowania mapy bez treści, którą na niej umieściliśmy w celu np. sprawdzenia swojej wiedzy i pamięci podczas powtórek.

NovaMind posiada specjalistyczne funkcje ułatwiające pisanie scenariuszy, prezentacji i zarządzania projektami jak i rozbudowane możliwość import i eksportu treści.

Moje pierwsze wrażenie po zetknięciu się z tym programem było bardzo pozytywne, łatwość obsługi oraz liczne przydatne funkcje przekroczyły moje oczekiwania. Jest to zdecydowanie program dla kreatywnych umysłów i dla ludzi szukających elastycznych funkcji do zarządzania informacjami.

Myśli Końcowe

Mam nadzieję, że to wprowadzenie do wizualnego mapowania pomogło Ci odpowiedzieć na niektóre z Twoich pytań i rozwiać wątpliwości na temat wyboru programu, który będzie dla Ciebie najbardziej przydatny. Jeżeli do tej pory nie zetknąłeś się z mapami myśli w domu, szkole, pracy to istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że zetkniesz się z nimi w ciągu najbliższych pięciu lub dziesięciu lat.

Mind mapping cieszy się coraz większą popularnością a jego entuzjastów przybywa każdego dnia. Znajduje on powszechne zastosowanie zarówno w biznesie, edukacji jak i życiu codziennym . Żyjemy w czasach, kiedy zdolność zarządzania informacją staje się kluczową umiejętnością potrzebną do osiągnięcia sukcesu w życiu. Mapy myśli są doskonałym narzędziem, które może doskonale wspomóc Cię w tym procesie i umiejętności.