Metoda „The Natural Approach” została opracowana przez Stephena Krashena i Tracy’ego Terrella’a jako sposób na nauczanie języków obcych, który naśladuje naturalny proces przyswajania języka ojczystego. W praktyce oznacza to, że nauczyciele/rodzice powinni dążyć do stworzenia sytuacji komunikacyjnych, które są znaczące i angażujące dla uczniów/dzieci, promując ich aktywne uczestniczenie w interakcjach językowych. W ten sposób uczniowie mają możliwość nabywania języka w sposób podobny do tego, jak przyswajają swoją pierwszą mowę, co prowadzi do lepszego zrozumienia języka, większej pewności siebie i szybszego osiągnięcia biegłości językowej.
W „The Natural Approach” nacisk kładzie się na „nabywanie” języka, co prowadzi do bardziej płynnej i naturalnej komunikacji. Celem tej metody jest stworzenie środowiska, w którym uczniowie mogą nabywać język poprzez naturalną interakcję i ekspozycję na autentyczne materiały językowe, zamiast koncentrować się na świadomym zapamiętywaniu gramatyki i reguł.
Teoria „nabywania” vs. „uczenia się” języka jest kluczowym zagadnieniem w metodzie „The Natural Approach”. Twórcy tej metody, wyraźnie rozróżniają te dwa procesy. „Nabywanie” języka odnosi się do nieświadomego procesu przyswajania języka przez ekspozycję i interakcję, podczas gdy „uczenie się” języka to świadomy proces zapamiętywania reguł i gramatyki.
Wprowadzenie tych założeń do procesu nauki języka angielskiego może przyczynić się do większego zaangażowania uczniów, lepszego zrozumienia języka i szybszego osiągnięcia biegłości. Stosując „The Natural Approach,” uczniowie mają większe szanse na rozwinięcie umiejętności komunikacyjnych i przyswojenie języka angielskiego w sposób bardziej naturalny i efektywny.
Metoda ’The Natural Approach’ opiera się na pięciu głównych hipotezach:
Hipoteza nabywania i uczenia się: Rozróżnia dwa sposoby rozwijania kompetencji językowych – nabywanie i uczenie się. Nabywanie to naturalny, często nieświadomy proces rozwijania umiejętności językowych poprzez zaangażowanie w komunikację. Uczenie się jest procesem świadomym, opierającym się na opanowaniu reguł i prowadzącym do eksplicytnego poznania form językowych.
Hipoteza monitorowania: Wskazuje, że to, co jest świadomie nauczone, służy głównie do monitorowania (lub korygowania) tego, co jest wyrażane. Świadoma wiedza ma więc ograniczoną rolę w kompetencji językowej.
Hipoteza naturalnej kolejności: Zakłada, że nabycie gramatyki (zarówno morfologii, jak i składni) przebiega według przewidywalnej kolejności, która jest prawdziwa zarówno w nabywaniu pierwszego, jak i drugiego języka. Błędy uczących się są częścią tego rozwoju i powinny być traktowane jako naturalne etapy w rozwoju kompetencji komunikacyjnej.
Hipoteza wejścia: Język jest najlepiej przyswajany, gdy uczący się jest wystawiony na wystarczającą ilość zrozumiałego wejścia językowego, które jest nieco powyżej aktualnego poziomu kompetencji ucznia.
Hipoteza filtru afektywnego: Uczniowie z niskim filtrem afektywnym przyswajają język lepiej, ponieważ są w stanie odbierać więcej, wchodzić w interakcje z większą pewnością siebie, co prowadzi do większej otwartości na wejście językowe. Środowisko o niskim poziomie stresu jest więc potencjalnie bogatszym źródłem przyswajania języka.
Hipoteza nabywania i uczenia się
Hipoteza nabywania i uczenia się mówi o dwóch różnych metodach, dzięki którym uczymy się języków. Wyobraź sobie, że są to dwie ścieżki do osiągnięcia tego samego celu – biegłości językowej.
Nabywanie: To trochę jak nauka jazdy na rowerze. Robisz to naturalnie, często nawet nie zdając sobie sprawy, jak to się dzieje. Gdy uczysz się języka przez nabywanie, po prostu angażujesz się w rozmowy i używasz języka w codziennym życiu. To jak osoba, która uczy się mówić w nowym języku przez rozmowy z native speakerami, oglądanie filmów czy słuchanie muzyki w tym języku. Nie skupiasz się na regułach gramatycznych czy listach słówek, a raczej uczysz się poprzez praktykę i naturalne zanurzenie w języku.
Uczenie się: To bardziej jak lekcje w szkole. Koncentrujesz się na regułach, gramatyce, czasach i słownictwie. To świadomy proces, gdzie naprawdę musisz myśleć o tym, co robisz. To jak ucząc się języka, siedzisz z podręcznikiem, uczysz się reguł i wykonujesz ćwiczenia gramatyczne. To bardziej formalny sposób nauki, gdzie poznajesz strukturę i zasady języka.
Hipoteza ta sugeruje, że obie te metody są ważne, ale to nabywanie jest tym, co naprawdę pomaga nam płynnie mówić i rozumieć język, podczas gdy uczenie się daje nam wiedzę o zasadach i strukturze języka.
Hipoteza Monitorowania
Hipoteza monitorowania mówi o tym, jak używamy tego, czego się świadomie nauczyliśmy w języku. Wyobraź sobie, że nauka języka to trochę jak gotowanie według przepisu. Kiedy już znasz przepis (czyli reguły językowe), możesz go używać, żeby „poprawiać” to, co mówisz lub piszesz.
Monitorowanie: To jakbyś miał w głowie małego „trenera”, który sprawdza, czy wszystko robisz dobrze. Kiedy mówisz lub piszesz coś w języku, który się uczysz, ten „sędzia” używa zasad, których się nauczyłeś, żeby sprawdzić, czy nie ma błędów. Na przykład, kiedy mówisz po angielsku, i nagle zastanawiasz się, czy użyłeś właściwego czasu, to właśnie ten „trener” w akcji.
Ograniczona rola: Ta hipoteza mówi też, że ten świadomy proces korekty nie jest właściwym sposobem, aby mówić płynnie. To znaczy, że choć umiejętność poprawiania błędów jest ważna, to nie ona sprawia, że mówimy płynnie i naturalnie. Większość czasu, kiedy mówimy, polegamy na umiejętnościach, których nauczyliśmy się naturalnie, nie zastanawiając się nad każdym słowem czy regułą gramatyczną.
Podsumowując, hipoteza monitorowania mówi, że choć nauka reguł językowych jest ważna, to nie one są kluczem do płynnego i naturalnego używania języka. Są raczej narzędziem do sprawdzania i poprawiania tego, co już powiedzieliśmy lub napisaliśmy.
Hipoteza naturalnej kolejności
Hipoteza naturalnej kolejności opisuje, jak uczymy się gramatyki w języku. Możesz to porównać do dorastania – tak jak dzieci rosną i przechodzą przez różne etapy rozwoju w określonej kolejności, tak samo uczymy się różnych aspektów gramatyki językowej.
Przewidywalna kolejność: Wyobraź sobie, że nauka gramatyki to jak wchodzenie po schodach. Każdy stopień to kolejny element gramatyki, jak na przykład czasy, odmiana czasowników czy konstrukcje zdaniowe. Hipoteza mówi, że większość ludzi wchodzi po tych „schodach gramatyki” w tej samej kolejności, niezależnie od tego, czy uczą się swojego pierwszego, czy drugiego języka.
Błędy jako część nauki: Kiedy uczymy się języka, naturalne jest, że popełniamy błędy. To jak potykanie się na schodach. Hipoteza naturalnej kolejności mówi, że te potknięcia są normalną częścią nauki. Zamiast się martwić o każdy błąd, powinniśmy traktować je jako krok w kierunku lepszego zrozumienia i opanowania języka.
Podsumowując, ta hipoteza sugeruje, że wszyscy przechodzimy przez podobne etapy w nauce gramatyki, i że błędy, które popełniamy po drodze, są naturalną i ważną częścią procesu nauki. To trochę jak nauka chodzenia – każdy krok, nawet ten niepewny, przybliża nas do celu.
Hipoteza wejścia
Hipoteza wejścia mówi o tym, jak najlepiej przyswajamy język. Wyobraź sobie, że uczysz się pływać. Najlepiej robić to stopniowo, zaczynając od płytkiej wody, a potem przechodząc do głębszej, kiedy już czujesz się pewniej.
Zrozumiałe wejście: To jak informacje, których dostajesz, ucząc się języka. Wejście to wszystko, co słyszysz i czytasz w nowym języku. Ważne jest, aby te informacje były dla Ciebie zrozumiałe. Jeśli dopiero zaczynasz, to wejście powinno być proste – jak słowa i krótkie zdania, które możesz łatwo zrozumieć.
Nieco powyżej twojego poziomu: Najlepiej uczymy się języka, kiedy materiał jest trochę trudniejszy niż to, co już potrafimy. To jak pływanie w wodzie, która jest wystarczająco głęboka, żeby być wyzwaniem, ale nie tak głęboka, żebyś się bał. Kiedy czytasz lub słuchasz czegoś, co jest tylko nieco za trudne, to pomaga to rozwinąć Twoje umiejętności językowe.
Hipoteza wejścia sugeruje, że najlepiej uczymy się języka, kiedy mamy dostęp do materiałów, które są dla nas zrozumiałe, ale jednocześnie są trochę bardziej zaawansowane niż nasz aktualny poziom. To pomaga nam stopniowo rozwijać nasze umiejętności językowe.
Hipoteza filtru afektywnego
Hipoteza filtru afektywnego dotyczy emocjonalnej strony nauki języka. Można to porównać do próby uczenia się czegoś nowego, kiedy jesteś zrelaksowany i szczęśliwy, w przeciwieństwie do sytuacji, gdy czujesz się zestresowany lub zdenerwowany.
Filtr stawiający mały opór: Gdy jesteśmy zrelaksowani i pewni siebie, nasz umysł staje się bardziej otwarty i elastyczny w odbieraniu nowych informacji. To jak filtr, który staje się bardziej przepuszczalny – łatwiej przepuszcza nowe słowa, zwroty i zasady językowe, które próbujemy nauczyć się.
Większa otwartość, lepsze uczenie się: Kiedy ten filtr stawia mały opór, czyli kiedy czujemy się komfortowo i pewnie, jesteśmy bardziej skłonni do wchodzenia w interakcje i otwierania się na nowe doświadczenia językowe. W takim stanie umysł łatwiej przyswaja nowe informacje i szybciej się uczymy.
Przyjazne środowisko do nauki: Hipoteza ta podkreśla również, jak ważne jest, aby środowisko nauki było pozbawione stresu. W spokojnej i bezpiecznej atmosferze umysł jest bardziej przygotowany do przyswajania języka, ponieważ filtr, który reguluje przepływ informacji językowych, jest mniej oporny.
Hipoteza filtru afektywnego sugeruje, że kiedy jesteśmy zrelaksowani i nie odczuwamy stresu, nasz umysł staje się bardziej przyjazny dla nowych informacji językowych. W takim stanie łatwiej i efektywniej uczymy się nowego języka.
Praktyczne zastosowanie Metody „The Natural Approach”
Komunikacja
Metoda „The Natural Approach” kładzie nacisk na rozwijanie umiejętności komunikacyjnych, zamiast na formalne zapamiętywanie gramatyki i reguł. Uczniowie uczą się angielskiego poprzez interakcje, eksplorację i praktyczne zastosowanie języka w różnych kontekstach. Oto kilka konkretnych przykładów zastosowania tego podejścia:
Role-play (odgrywanie ról): Nauczyciele mogą przygotować scenariusze sytuacji, które uczniowie mogą napotkać w rzeczywistym życiu, takie jak zamawianie posiłku w restauracji, robienie zakupów czy rezerwowanie biletów. Uczniowie odgrywają role, ucząc się tym samym używać języka w praktycznych sytuacjach.
Dyskusje grupowe: W klasie uczniowie mogą być podzieleni na mniejsze grupy, aby omówić różne tematy, takie jak hobby, wakacje czy aktualne wydarzenia. W ten sposób uczą się wyrażać swoje myśli, zadawać pytania i słuchać innych uczestników dyskusji.
Gry językowe: Gry, takie jak „20 pytań”, „Słówko dnia” czy „Kim jestem?”, mogą pomóc uczniom rozwijać umiejętności komunikacyjne w sposób zabawny i interaktywny. Gry te zachęcają uczniów do zadawania pytań, udzielania odpowiedzi i używania nowego słownictwa w kontekście.
Projekty grupowe: W ramach projektów uczniowie mogą pracować wspólnie nad prezentacją, raportem czy innym zadaniem. Współpraca nad projektem wymaga od nich komunikowania się w języku angielskim, dzięki czemu uczą się używać języka w różnych sytuacjach i celach.
Prezentacje uczniów: Uczniowie mogą przygotować krótkie prezentacje na tematy związane z ich zainteresowaniami lub przeżyciami. Prezentacje te mogą być następnie przedstawione w klasie, co daje uczniom możliwość praktykowania umiejętności mówienia i prezentowania przed grupą.
Ćwiczenia oparte na obrazach: Nauczyciele mogą przedstawić uczniom obrazki przedstawiające różne sytuacje, postaci czy przedmioty. Uczniowie mają za zadanie opisać obrazek, zadawać pytania na jego temat lub opowiadać historię związana z przedstawionym obrazem.
Stosując te i inne podobne ćwiczenia, metoda „The Natural Approach” skupia się na rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych uczniów, co prowadzi do większej płynności i pewności siebie w używaniu języka angielskiego.
Budowanie kompetencji językowej przez zrozumienie
Budowanie kompetencji językowej przez zrozumienie odgrywa kluczową rolę w metodzie „The Natural Approach”. W kontekście tej metody uczniowie rozwijają swoją kompetencję językową poprzez stopniowe ekspozycję na zrozumiały język, który pozwala im przyswajać struktury gramatyczne i słownictwo w sposób naturalny. Oto kilka konkretnych przykładów zastosowania tego podejścia:
Słuchanie opowieści: Nauczyciel może opowiadać uczniom historie, które są odpowiednie do ich poziomu językowego. Opowieści te powinny być na tyle zrozumiałe, aby uczniowie mogli śledzić fabułę, ale zawierać także nowe słowa i struktury, które uczniowie będą mogli przyswoić.
Oglądanie filmów i wideo z napisami: Uczniowie mogą oglądać filmy lub wideo w języku angielskim z napisami w swoim języku ojczystym lub w języku angielskim. Ta technika pozwala uczniom na zrozumienie kontekstu i treści, jednocześnie pozwalając na przyswojenie nowego słownictwa i struktur gramatycznych.
Czytanie tekstów z ilustracjami: Nauczyciel może dostarczyć uczniom teksty z ilustracjami, które pomagają w zrozumieniu treści. Ilustracje wspierają zrozumienie i pozwalają uczniom przyswajać nowe słownictwo oraz struktury językowe.
Zajęcia z native speakerami: Nauczyciele mogą zapraszać native speakerów do udziału w zajęciach, aby uczniowie mogli słuchać autentycznych wypowiedzi w języku angielskim. Nauczyciele powinni zachęcać native speakerów do mówienia w sposób przystępny dla uczniów, z uwzględnieniem ich poziomu.
Adaptacja materiałów: Nauczyciele mogą dostosować materiały do poziomu uczniów, aby były zrozumiałe, ale jednocześnie stanowiły wyzwanie. Na przykład, można uprościć teksty, dostosować zadania słuchania czy zmniejszyć tempo wypowiedzi.
Pytania i odpowiedzi: Nauczyciele mogą prowadzić sesje pytań i odpowiedzi na różne tematy, dostosowując poziom trudności pytań do poziomu językowego uczniów. Uczniowie uczą się w ten sposób przyswajać nowe słownictwo i struktury gramatyczne w interaktywnym kontekście.
Nauczanie w kontekście: W tym przypadku uczenie się języka powinno być osadzone w kontekście, czyli sytuacjach, które są bliskie uczniom i odzwierciedlają ich codzienne doświadczenia. Tym samym uczniowie uczą się języka w sposób bardziej naturalny i użyteczny.
Stosując te i inne podobne ćwiczenia, metoda „The Natural Approach” skupia się na budowaniu kompetencji językowej uczniów poprzez zrozumienie, co prowadzi do większej płynności i pewności siebie w używaniu języka angielskiego.
Redukcja stresu i lęku
Redukcja stresu i lęku jest istotnym elementem metody „The Natural Approach”, ponieważ stres może utrudniać proces przyswajania języka. W kontekście tej metody nauczyciele dążą do stworzenia przyjaznej atmosfery, w której uczniowie mogą się uczyć bez obaw o błędy czy ocenę. Oto kilka konkretnych przykładów zastosowania tego podejścia:
Pochwały i wsparcie: Nauczyciele powinni być wyrozumiali i zachęcający wobec uczniów, doceniając ich wysiłki i postępy. Pochwały i wsparcie pomagają uczniom zyskać pewność siebie i zmniejszyć lęk przed mówieniem w języku obcym.
Akceptacja błędów: Nauczyciele powinni akceptować błędy uczniów jako naturalną część procesu uczenia się. Zamiast korygować każdy błąd od razu, nauczyciele mogą skupić się na ogólnym przekazie komunikatu, a poprawki wprowadzać delikatnie i w odpowiednim momencie.
Zajęcia w małych grupach lub parach: Praca w małych grupach lub parach może zmniejszyć stres i lęk uczniów związany z mówieniem w języku obcym. W mniejszych grupach uczniowie mogą czuć się swobodniej i bardziej skłonni do komunikacji.
Tworzenie przyjaznej atmosfery: Nauczyciele powinni dążyć do stworzenia przyjaznej atmosfery w klasie, gdzie uczniowie czują się komfortowo i zaakceptowani. Można to osiągnąć poprzez stosowanie humoru, zachęcanie do współpracy czy stosowanie różnorodnych, angażujących ćwiczeń.
Odpowiednie tempo nauki: Nauczyciel powinien dostosować tempo nauki do potrzeb uczniów, unikając zbyt szybkiego wprowadzania nowych tematów czy zadań. Pozwala to uczniom przyswoić materiał w ich własnym tempie, zmniejszając stres związany z nauką.
Aktywności relaksacyjne i ćwiczenia oddechowe: Nauczyciele mogą wprowadzać krótkie przerwy w trakcie zajęć, aby uczniowie mogli się zrelaksować. Ćwiczenia oddechowe, medytacje czy inne techniki relaksacyjne mogą pomóc uczniom zmniejszyć lęk i stres związany z nauką języka obcego.
Stosując te i inne podobne ćwiczenia, metoda „The Natural Approach” skupia się na redukcji stresu i lęku uczniów, co prowadzi do większej płynności i pewności siebie w używaniu języka angielskiego.
Podsumowanie
Metoda „The Natural Approach” to innowacyjna metoda nauczania języków obcych, opracowana przez Stephena Krashena i Tracy’ego Terrella’a. Skupia się na naturalnym nabywaniu języka. Oznacza to, że proces nauki języka obcego ma naśladować sposób, w jaki ludzie przyswajają swój język ojczysty. Według tej metody język powinien być nabywany, a nie tylko nauczany poprzez zapamiętywanie reguł gramatycznych i słówek.
Naturalne nabywanie języka opiera się na ekspozycji na autentyczne materiały językowe oraz interakcje z innymi użytkownikami języka. W praktyce oznacza to, że uczniowie mają wiele możliwości do słuchania i czytania tekstów w języku obcym, które są dostosowane do ich poziomu językowego. Dzięki temu uczniowie zyskują intuicyjne zrozumienie struktury języka oraz uczą się nowego słownictwa w kontekście.
W metodzie „The Natural Approach” dużą rolę odgrywa także aktywne uczestnictwo uczniów w konwersacjach. Konwersacje te są często spontaniczne i oparte na tematach związanych z codziennym życiem, co pomaga uczniom zrozumieć, jak używać języka w praktyce. Ważne jest, aby uczniowie mieli możliwość komunikowania się w języku obcym bez nadmiernego zwracania uwagi na błędy gramatyczne czy wymowę. W ten sposób uczniowie rozwijają swoje umiejętności komunikacyjne, jednocześnie nabywając język w sposób bardziej naturalny.
W podejściu tym nauczyciele odgrywają rolę przewodników i inspiratorów, tworząc różnorodne sytuacje komunikacyjne oraz zachęcając uczniów do samodzielnego wyrażania się i uczestniczenia w rozmowach. Ważne jest, aby nauczyciele monitorowali postęp uczniów, dostarczając im konstruktywnego wsparcia oraz dostosowując materiały do ich indywidualnych potrzeb i zainteresowań.